Kom in actie
en laat je horen
Je rechten als ouders, het zijn er een hoop. Maar ken je ze?
Heb je een klacht of melding over de volgende zaken:
Hier een overzicht van de stappen die jij zelf individueel kan zetten.
Inbreuken op participatie decreet.
⚖️ Wat is het Participatiedecreet – en wanneer is het geschonden?
Het Participatiedecreet (2004) regelt de inspraak van ouders, personeel, leerlingen en lokale gemeenschap in het schoolbeleid. Elke school, ongeacht net, is wettelijk verplicht om participatiestructuren zoals een schoolraad correct samen te stellen en te raadplegen.
📌 Een inbreuk op het decreet kan het volgende inhouden:
-
Ouders worden niet geïnformeerd over verkiezingen voor de schoolraad
-
De schoolraad wordt niet of onwettig samengesteld
-
Adviezen van de schoolraad worden genegeerd of niet gevraagd
-
De directie neemt beslissingen zonder overleg met de schoolraad
-
Informatie over het schoolbeleid (pedagogisch project, zorgbeleid, veiligheid…) wordt niet gedeeld
-
Kritische ouders worden gesanctioneerd of buitenspel gezet
🗣️ Waarom dit belangrijk is?
Het decreet garandeert dat ouders mee waken over het beleid van de school. Wanneer dit proces ondemocratisch verloopt, verlies je inspraak in beslissingen die jouw kind rechtstreeks aanbelangen. Denk aan: evaluatiebeleid, infrastructuur, pestbeleid, schoolkosten, privacy, en het pedagogisch project.
Inbreuk op recht op openbaarheid van bestuur.
🕵️♀️Wat is het recht op openbaarheid van bestuur – en wanneer wordt het geschonden?
Als ouder heb je recht op openbaarheid van bestuur. Dit betekent dat je school, scholengroep en onderwijsnet verplicht zijn om je op verzoek toegang te geven tot beleidsdocumenten, verslagen en adviezen die jouw kind of de werking van de school aanbelangen.
Dit recht is vastgelegd in:
-
Bestuursdecreet 2018 (voor het GO! en andere overheden)
-
Wet openbaarheid van bestuur (WOB) (voor vrije scholen)
📌 Een inbreuk op openbaarheid kan het volgende inhouden:
-
Je vraagt een beleidsdocument (bv. zorgbeleid, schoolreglement, schoolraadadvies) en krijgt geen of onvolledig antwoord
-
Je krijgt te horen dat documenten “intern” of “niet voor ouders” zijn, zonder motivering
-
Je krijgt pas toegang na druk of herhaald verzoek
-
De school weigert documenten over financiën, verkiezingen, evaluaties of klachtenprocedures
-
De scholengroep blokkeert of vertraagt inzage onterecht
-
Je wordt persoonlijk geviseerd omdat je documenten opvraagt
📬 Wat moet een school of scholengroep doen?
-
Binnen 20 dagen antwoord geven op een verzoek tot inzage of kopie van bestuursdocumenten
-
Enkel weigeren op basis van wettelijk vastgelegde uitzonderingen, en dit schriftelijk motiveren
-
Ouders nooit sanctioneren, kleineren of onder druk zetten omwille van hun informatieverzoek
-
Informatie geven op een begrijpelijke en toegankelijke manier
🗣️ Waarom dit belangrijk is?
Transparantie is een basisvoorwaarde voor democratisch bestuur en vertrouwen. Als ouders geen inzage krijgen in beslissingen, reglementen of adviezen, kunnen ze hun participatierechten niet uitoefenen — en wordt machtsmisbruik mogelijk.
Wanneer openbaarheid ontbreekt, verdwijnen controle en verantwoordelijkheid. En dan is het de ouder die in het duister tast.
📨 Herken je dit? Meld het.
Je kan een melding doen als:
-
Je verzoek om inzage of kopie werd genegeerd of geweigerd
-
Je werd geïntimideerd of gesaboteerd bij het opvragen van documenten
-
Je documenten slechts deels of foutief kreeg
-
Je het gevoel hebt dat transparantie systematisch ontbreekt
👉 Jouw melding helpt aantonen dat er structurele onwil of obstructie bestaat in het delen van informatie met ouders.
Inbreuken op maxima factuur
💸 Wat is de maximumfactuur – en wanneer wordt die overschreden?
In het Vlaams basisonderwijs zijn scholen wettelijk gebonden aan een maximumfactuur. Die legt een grens op wat ouders mogen betalen voor extra schoolactiviteiten, zodat onderwijs betaalbaar blijft voor iedereen.
📌 Een inbreuk op de maximumfactuur kan het volgende inhouden:
-
De school vraagt méér dan het wettelijk maximum (€55 kleuters, €105 lager onderwijs)
-
Je ontvangt onverwachte of onregelmatige facturen, zonder vooraf aangekondigde spreiding
-
De school rekent het volledige jaarbedrag in één of twee keer aan, zonder de wettelijk verplichte gespreide betaling in minstens drie termijnen te respecteren.
-
De school vermeldt niet hoe en wanneer ze kosten aanrekent (per maand, trimester, etc.)
-
Je kind kan niet deelnemen aan een activiteit (door ziekte of ouderlijke keuze), maar de school rekent toch kosten aan
-
Je krijgt geen terugbetaling voor activiteiten waar je kind tijdig voor afgemeld werd
-
Je vragen over kosten worden genegeerd of onvriendelijk beantwoord
-
Er volgt geen afrekening van de schoolkosten aan het einde van het jaar.
📆 Wat moet de school doen?
-
De school moet op voorhand aangeven hoe ze kosten aanrekent: per maand, per trimester…
-
Ze mag niet vragen om het totale jaarbedrag in één keer te betalen
-
Ze moet minstens drie gespreide betaalmomenten voorzien over het schooljaar
-
De school moet duidelijk vermelden:
-
Welke activiteiten betalend zijn
-
Hoeveel elke activiteit kost
-
Wanneer de facturen worden opgemaakt
-
🧾 Belangrijk om te weten:
-
Kan je kind niet deelnemen aan een activiteit? En verwittig je de school tijdig? Dan mag de school dit bedrag niet aanrekenen
-
Werd het bedrag toch gefactureerd? Dan heb je recht op terugbetaling
-
Je hoeft als ouder geen bewijslast te leveren over de afwezigheid van je kind — goede communicatie volstaat
-
Bij structurele problemen of weigering tot terugbetaling, kan je een klacht indienen
🗣️ Waarom dit belangrijk is?
De regels rond de maximumfactuur bestaan om gelijke onderwijskansen te garanderen. Wanneer scholen deze regels schenden, ontstaat er sociale ongelijkheid, uitsluiting en wantrouwen. Bovendien verliezen ouders het zicht op waar hun geld naartoe gaat.
Correcte facturatie en duidelijke communicatie zijn geen gunst — het zijn verplichte normen.
📨 Herken je dit? Meld het.
Meld het als:
-
Je school onverwachte of onduidelijke facturen stuurt
-
Je het volledige bedrag in één keer moest betalen
-
Je vragen over kosten onbeantwoord blijven
-
Je kind werd aangerekend voor activiteiten waar het niet aan deelnam
👉 Jouw melding maakt zichtbaar waar scholen de wet niet naleven — en helpt andere ouders om hun rechten op te eisen.
Inbreuken op jouw veiligheid en vrijheid
🚨 Inbreuk van de school op jouw veiligheid en vrijheid
Over afpersing, machtsmisbruik en intimidatie binnen het onderwijs. Elke ouder én elk personeelslid heeft het recht om zich veilig, gerespecteerd en vrij te voelen in de omgang met school, directie en scholengroep.
Wanneer er druk wordt uitgeoefend, intimidatie plaatsvindt, of inspraak leidt tot repercussies, is er sprake van machtsmisbruik en een inbreuk op fundamentele rechten.
📌 Wat kan je meemaken – als ouder of personeelslid?
Als ouder:
-
Je wordt onder druk gezet om een klacht terug in te trekken
-
Je wordt geïntimideerd of genegeerd bij een info-aanvraag of kritiek
-
Je kind wordt gestraft of uitgesloten naar aanleiding van jouw houding
-
Je wordt publiekelijk in diskrediet gebracht
-
Je wordt uitgesloten van participatie (bv. schoolraad)
-
De school dwingt of suggereert dat je je kind moet overplaatsen
Als personeelslid:
-
Je wordt onder druk gezet om te zwijgen over misstanden
-
Je wordt overgeplaatst of gedegradeerd na kritiek
-
Je wordt bedreigd met disciplinaire maatregelen of ontslag
-
Je werkt in een omgeving waar angstcultuur en repressie heersen
⚖️ Welke rechten heb je?
-
Het recht om vrij en zonder druk een klacht of melding te doen
-
Het recht om geen nadeel te ondervinden voor jou of je kind
-
Klokkenluidersbescherming voor personeel dat misstanden meldt
-
De school en scholengroep hebben een zorgplicht voor een veilig en respectvol klimaat
🧯 Wat kan je doen?
-
Meld het. Dit zijn geen meningsverschillen, maar mogelijk grensoverschrijdend gedrag
-
Noteer feiten en communicatie: data, mails, gesprekken
-
Zoek steun: andere ouders, collega’s, vakbonden
-
Overweeg melding bij externe instanties:
-
Commissie Zorgvuldig Bestuur (CZB)
-
Onderwijsombudsman
-
Onderwijsinspectie
-
Vakbond of vertrouwenspersoon
-
📨 Herken je dit? Meld het.
👉 Jouw melding helpt aantonen dat deze praktijken geen uitzondering zijn, maar structureel. Alleen door te spreken, ontstaat verandering.