Een stem uit de stilte

Een open brief aan Geert De Soete, voorzitter van het GO! Over een systeem dat het zwijgen organiseert

Geachte heer De Soete,

Ik schrijf u niet als jurist, niet als ambtenaar of beleidsmaker. Ik schrijf u als ouder. En misschien ook een beetje als mens die moe is van woorden die niets betekenen. Want het zijn juist die woorden die ons binnen Scholengroep Adite in de war brengen: participatie, gelijkwaardigheid, transparantie, democratie. Ze klinken mooi. Ze hangen aan de muren. Ze staan in schoolreglementen en beleidsnota’s. Maar in de gangen van onze scholen klinken andere woorden. Stilte. Wantrouwen. Verdriet. Laat me u vertellen wat ik zie in een van de scholen van Adite en het algemeen bestuur van Adite.

De schoolraad als ritueel – zonder ziel

Ik zie een schoolraad die jarenlang niet functioneerde. Geen verslagen. Geen agendering. Geen advies. Ouders die meeluisteren, maar niet mogen meebeslissen. Personeel dat knikt, maar zwijgt. En een directie die vergaderingen gebruikt als moment om plannen mee te delen die al beslist zijn.

Op papier heet dat overleg. In de praktijk is het een monoloog. Wie het Participatiedecreet leest, weet: dit klopt niet. Ouders die verslagen opvroegen, kregen niets. Eén verslag op vier jaar tijd.

Toen de schoolraad dan eindelijk opnieuw werd opgestart – onder druk van ouders – verliep de verkiezing in het duister. Geen schriftelijke oproep naar personeel. Geen vraag aan de ouderraad. Wel een kiesbrief die al in de eerste e-mail zat, alsof stemmen een formaliteit is. Zelfs een lid van het kiesbureau werd nadien schoolraadslid.

Is dit democratie? Is dit participatie? Of gewoon een decorstuk?

De stilte van de cijfers

Ook over geld wordt gezwegen. De wettelijk verplichte gespreide communicatie over de maximumfactuur gebeurt niet. Ouders krijgen twee keer per jaar een factuur, met enkel de melding: “maximumfactuur deel 1 of deel 2”. Geen uitleg. Geen overzicht. Geen betrokkenheid.

In een verslag van de klasouders (een zelf uitgevonden orgaan van de directeur) staat dat €40 (kleuters) tot €80 (lagere school) van het bedrag naar klaswerking gaat, en de rest naar een pot voor de speelplaats. Maar daarvoor zijn werkingsmiddelen voorzien. Als je om uitleg vraagt dan zwijgt men.

En wanneer ouders voorstellen om zelf acties te organiseren om geld in het laatje te brengen? Dan wordt gezegd: “dat mag niet van het GO!” Waarom mag dat in andere scholengroepen dan wel?

Zodra systemen weigeren transparant te zijn, beginnen mensen te fluisteren. Wat gebeurt er met de middelen? Wordt er geld verkeerd besteed? Is het wanbeleid of is het opzet? Ik weet het niet. Maar ik weet wel dit: wanneer vertrouwen ontbreekt, wordt elk vermoeden brandbaar.

Machtsmisbruik, pesterijen en angst

Wat mij het meest raakt, is niet het gebrek aan structuur. Niet het financiële stilzwijgen. Wat mij het meest raakt, is de angst.

Ik heb personeelsleden zien verdwijnen. Ik heb ex-leerkrachten horen vertellen over pesterijen, over laster, over subtiele vernederingen die hen wegduwden. Ik heb ouders horen zeggen dat ze hun bezorgdheden niet meer durven uiten, bang om het volgende doelwit te worden. Ik heb leerkrachten én ouders horen zeggen: “Ik zeg niets meer, want het heeft geen zin.”

Wat blijft er over van een school waar mensen niet meer durven spreken? Wat blijft er over van een gemeenschap waarin zwijgen een overlevingsstrategie wordt? Zolang klachten worden genegeerd, participatiestructuren worden omzeild, en niemand verantwoordelijk wordt gehouden, groeit er iets anders in de plaats: cynisme, wantrouwen en pijn.

Wat ik hoop

Ik schrijf deze brief niet om te beschuldigen. Ik schrijf om u wakker te houden. U hebt een verantwoordelijkheid. Niet aan mij, maar aan het geheel. Aan de kinderen, de ouders, de personeelsleden die niet meer weten waar ze terechtkunnen. Want uw systemen falen.

Mijn hoop is eenvoudig:

• Dat er een onafhankelijk onderzoek komt naar de werking van Scholengroep Adite en zijn scholen, en in het bijzonder naar het bestuur: de wijze van besluitvorming, de omgang met klachten, het structurele falen in participatie en transparantie, én de afwezigheid van het pedagogisch project waarvoor ouders bewust hebben gekozen.

• Dat participatie opnieuw iets betekent. Niet als structuur, maar als houding.

• Dat klachten eindelijk serieus genomen worden – niet begraven, niet doorgeschoven, maar erkend.

• Dat wie zich uitspreekt, beschermd wordt. En niet, zoals nu, geïsoleerd of subtiel gesanctioneerd.
  

Het GO! heeft waarden die de moeite waard zijn. Maar waarden die niet beleefd worden, verliezen hun betekenis. Een systeem dat zwijgen organiseert, voedt geen toekomst. En scholen die het zwijgen opleggen, zijn geen veilige plek voor kinderen.

Geachte heer De Soete, Ik heb genoeg gezien. U bent aan zet.

Met hoopvolle groet, Een ouder(Die liever anoniem blijft – en dat alleen al zegt genoeg) Dit artikel is gebaseerd op persoonlijke waarnemingen, getuigenissen van andere ouders en medewerkers, en documenteerbare feiten. De bedoeling is niet om individuen te beschuldigen, maar om structurele problemen aan te kaarten in het belang van kinderen, ouders en personeelsleden.